Franciscanessen

Ruim 330 jaar nadat de kloosterorden Zierikzee moesten verlaten, betrokken 6 franciscanessen in 1877 een leegstaand pand aan de Oude Haven. Na de opstart werd Elisabeth Eickhoff tot eerste overste benoemd. Zij had als verpleegster op de slagvelden in Oostenrijk, Pruisen, Frankrijk en Duitsland gewerkt, en was door de keizerin van Duitsland onderscheiden met het erekruis.

De Cornelia
Het Sint Cornelia Liefdehuis omstreeks 1900

 

De Groote Mossel

Het huis ‘De Groote Mossel’ waar de franciscanessen zich vestigden werd in de 16e eeuw door Jacob Cornelisz. de Huijbert gesticht. Hij had de eer om in 1506 Filips de Schone en zijn gemalin Johanna van Aragon naar Spanje over te brengen. In 1540 werd het huis door Lieven de Huijbert bewoond, die daar op 15 juli keizer Karel V als gast ontving. De woning heeft verder gediend als verblijfplaats voor ondermeer prins Willem van Oranje (18 december 1573), de Spaanse veldheer Christoffel de Mondragon (1576) en de Franse bevelhebber generaal Baron Ducos (3 december 1813).

In 1814 kreeg het huis een andere bestemming en werd omgedoopt in ‘het Logement van Zeeland’.Circa 1870 werd het aangekocht door Van Veen, die het moderniseerde. Op 30 juni 1877 werd het pand verkocht en kwam het aan de franciscanessen.Het huis werd aangekocht voor ƒ 10.101,-. De weduwe Cornelia Schillemans-de Wit (overleden 2 juli 1885) financierde de aankoop. Naar haar werd het huis het ‘Sint Cornelia Liefdehuis’ genoemd.

cornelia-geschenk
Het opschrift luidt: St. Cornelia Liefdehuis. Geschenk van Mevr. De Wed. P. Schillemans, geb. Cornelia de Wit, XXX juny MDCCCLXXVII

 

Bewaar- en naaischool

Waar de zusters van de congregatie zich vestigden, begonnen zij op verzoek van het parochiebestuur met scholen. De bewaarschool begon in november 1877 met tachtig kinderen, de breischool telde zestig leerlingen en met twintig meisjes werd ook een naaischool opgericht. Uiteindelijk hebben honderden “aankomende jongedames” op de modevakschool les gekregen. Vanwege de grote toestroom was het aantal zusters uitgebreid van 7 naar 9 bij het 25-jarig jubileum in 1902.De Cornelia werd in de volksmond ook wel “de breischole” of “de naaischole” genoemd.

meisjes-diploma-st_anna
29 juni 1950. De geslaagden ‘costuumnaaien’ van de modevakschool in de Hogemolenstraat in Zierikzee en het diploma

Uitbreiding

In 1878 werd een nieuwe en ruimere kapel aan het Liefdehuis toegevoegd. In 1885 moest deze kapel alweer vergroot worden.In 1916 vond uitbreiding plaats met het oostelijk pand dat St. Jozef werd genoemd. Dit was bestemd voor mensen die in pension wilden gaan.

Ziekenhuis

In de oorlogsjaren werd het besluit genomen om het tehuis voor bejaarden om te zetten naar een ziekenhuis. Dit maakte dat er ook meer ziekenzusters kwamen. Vanaf 1941 werd de hele onderwijsinrichting gemoderniseerd en uitgebreid. En in het nieuwe Sint Corneliahuis dat al een jaar daarvoor was geopend, kwamen een goed geoutilleerde operatiekamer, een röntgen- en een verloskamer tot stand. Artsen hielden dagelijks spreekuur in de polikliniek.

Liefdevol onthaal tijdens evacuatie

Toen in maart 1944 bijna alles voor evacuatie was ingepakt, kregen acht van de vijftien zusters toestemming om in Zierikzee te blijven. Dit gebeurde op aandringen van de burgemeester. Tijdens deze periode werd het Liefdehuis een centraal punt voor de in Zierikzee achtergeblevenen. Zij vonden er een gastvrij onthaal. Zuster Donaldo stond toen aan het roer als moeder overste. Toen de Wehrmacht binnenviel, zei ze: “Wie durft mij te beletten dakloze mensen op te nemen.” Later bleek het ook een onderduikadres.

Corneliastichting

In de Zierikzeesche Nieuwsbode uit 9 oktober 1952 stond:“Over tegenstellingen en richtingsverschillen heen zal men moeten erkennen, dat het Sint Corneliahuis een liefdecel is in de samenleving, die van grote waarde is.De bescheidenheid van al degenen die dit werk dragen komt wel duidelijk tot uiting in de woorden, die moeder Donaldo ons toevoegde: “Wij kunnen slechts met grote dank terugzien op het vele werk, dat onze voorgangers deden en waarvan wij nu de vruchten plukken”.In 1952 omvatte het ziekenhuis drieëndertig bedden en waren er zo’n dertig zusters inwonend. Om plaats te maken voor nieuwbouw werden de 4 huizen naast het ziekenhuis afgebroken. Op 7 april 1964 verrichtte de bisschop van Breda, monseigneur G.H. de Vet, de opening van de hernieuwde Corneliastichting.De bouw was mogelijk door een royale gift van ƒ 200.000,- van paus Pius XII, nog vanwege de stormramp van 1953.

Leken

Op 11 maart 1976 namen vijf zusters afscheid. Bonaventura, Dymphna, Caresia, Bonita en Antonnillia hadden toen hun pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Ordezusters om de vacatures op te vullen waren er niet meer, zodat het huis lekekrachten moest gaan werven.

Bij het honderdjarig bestaan in 1977 was het dankzij vele giften mogelijk om kunstenaar Ad Braat uit Zierikzee de opdracht te geven een bronzen reliëf te maken. Op 14 april 1978 werd dit reliëf onthuld door zuster Richtilde en anderen namens de Zusters Franciscanessen van Aerdenhout.

Per 1 januari 1979 werd de Corneliastichting overgedragen aan een nieuw stichtingsbestuur. De Congregatie van de Zusters Franciscanessen van Aerdenhout had zich genoodzaakt gezien om het werk in Zierikzee te beëindigen, omdat er te weinig zusters meer waren. Op 12 mei namen de laatste zusters afscheid en verdween weer een kloosterorde uit Zierikzee.

Tot medio 1987 bleef de Corneliastichting aan het Havenpark gevestigd, ook al lagen er meteen al plannen voor een nieuw verzorgingstehuis aan de buitenrand van de stad bij het Zweeds Rode Kruis Ziekenhuis. Dat werd op 2 oktober van dat jaar officieel geopend.

De Mossele

Het oude gebouw stond daarna een tijd leeg en viel regelmatig ten prooi aan vernielingen. Woningbouwvereniging Beter Wonen werd eigenaar en maakte er 46 wooneenheden in. Op 17 mei 1989 gingen de deuren weer open. Het wooncomplex kreeg de naam ‘De Mossele’ .“De Cornelia”, zoals het zorgcomplex nog steeds heet, gaat opnieuw verhuizen. In 2019 is in een bestemmingsplan vastgesteld dat er gebouwd gaat worden op de oude hockeyvelden, vlakbij de huidige locatie.

“De Cornelia”, zoals het zorgcomplex nog steeds heet, gaat opnieuw verhuizen. In 2019 is in een bestemmingsplan vastgesteld dat er gebouwd gaat worden op de oude hockeyvelden, vlakbij de huidige locatie.